Kreta atrakcje. Co warto zobaczyć na Krecie?

W starożytności Kreta była ośrodkiem rozwoju kultury minojskiej, a dziś jest jednym z najpopularniejszych kierunków w basenie Morza Śródziemnego. Co roku przyciąga swoją różnorodnością, klimatycznymi miasteczkami i niezwykłą gościnnością tysiące turystów, również z Polski – i to nie tylko w okresie wakacji szkolnych, ale również wiosną i jesienią.

To właśnie wiosną oraz we wrześniu i w październiku, gdy temperatura powietrza na Krecie jest niższa niż w szczycie sezonu, a słupki rtęci wskazują średnio 21-24°C w ciągu dnia, panuje idealna pora na zwiedzanie i poznawanie uroków tej wyspy.

Kretę można podzielić na cztery regiony. Od zachodu region Chanii, Rethymnonu, Heraklionu oraz na wschodzie Lassithi. Każdy z tych regionów może się pochwalić przepięknymi miejscami, ciekawymi zabytkami nasyconymi antyczną historią oraz plażami.

Które miejsca odwiedzić, wybierając się na wakacje na Krecie? Przedstawiamy Wam nasz ranking topowych atrakcji.

To jedno z najchętniej odwiedzanych i fotografowanych miejsc na Krecie. Chyba nie ma przewodnika po wyspie, w którym nie znalazłoby się zdjęcie różowego piasku plaży Elafonisi. Jej nazwa pochodzi od pobliskiej Wyspy Jeleni.

Bajkowy kolor piasku to wynik zmieszania się z jego ziarenkami pokruszonych czerwonych koralowców. Sama plaża na myśl może przywodzić plaże karaibskie. Jest idylliczna, przestronna, a morze przy niej płytkie. Do tego stopnia, że na oddaloną o około 100 metrów Wyspę Jeleni przejdziemy pieszo.

Na plażę Elafonisi z Chani lub Kissamos dotrzemy szlakiem kreteńskich wiosek pełnych gajów oliwnych, winnic i imponujących wąwozów. Droga jest kręta, a przy tym bardzo malownicza. Podczas podróży warto zawitać do ukrytej w grocie kapliczki Agia Sofia z sięgającymi nawet 5 metrów okazałymi stalagmitami i stalaktytami.

Komunikacja: na plażę możecie dojechać autobusami KTEL, z miejscowości Chania czy Kissamos. Również możecie wybrać się na plażę dzięki zorganizowanej wycieczce fakultatywnej Elafonisi poprzez biuro podróży.

Chania to jedno z najpiękniejszych miast w Grecji, z mnóstwem zabytków w każdym zakątku. Jest też jednym z najstarszych greckich miast. Minojczycy założyli pierwszą osadę, znaną jako Kydonia, w okolicach 3000 roku p.n.e. Jej ruiny zachowały się do dzisiaj i można je podziwiać na wzgórzu Kasteli, które znajduje się w sercu obecnego miasta. Punktem obowiązkowym podczas zwiedzania Chani to Stare Miasto. Zabytkowa dzielnica z wąskimi brukowanymi uliczkami, kolorowymi fasadami i urokliwymi kawiarenkami na pewno Was urzeknie. W centrum stoi Wenecki Port z malowniczą latarnią morską. Latarnia została zbudowana przez Wenecjan pod koniec XVI wieku i jest jedną z najstarszych zachowanych latarni morskich w basenie Morza Śródziemnego.

Stary Port Wenecki to miejsce, gdzie toczy się zarówno dzienne, jak i nocne życie miasta. Na terenie portu funkcjonują liczne restauracje, bary oraz kluby. Położone na terenie Starego Portu Weneckiego arsenały (Neoria Moro) to ocalałe resztki zabudowań portu. W jednej z hal mieści się wystawa starożytnego i tradycyjnego budownictwa okrętowego. Warto zobaczyć Wielki Arsenał, budowlę z 1585 roku, która została trafiona bombą podczas II wojny światowej. Dziś mieści się tam Centrum Architektury Śródziemnomorskiej. Twierdza Firka to kolejne miejsce na turystycznej mapie Chanii. W okazałej fortecy mieści się Muzeum Morskie Krety, a także punkt widokowy z pięknymi widokiem na latarnię morską i cały port.

Idealnym zakończeniem wizyty w Chani będzie wizyta na Targu Miejskim. Rynek Miejski mieści się w zabytkowym budynku z czterema wejściami. Znajduja się tu sklepy i stragany, w których kupicie świeże warzywa i owoce z lokalnych sadów, lokalne sery, oliwę z pierwszego tłoczenia, kreteńskie zioła oraz skosztujecie regionalnych potraw serwowanych w punktach gastronomicznych.

Komunikacja z lotniska: autobus regularnie kursuje z lotniska w Chanii do centrum miasta. Bilet w jedną stronę kosztuje ok. 3 euro. Jest to najbardziej ekonomiczna opcja dojazdu z/na lotnisko, co sprawia, że wiele osób decyduje się na tę formę transportu. W wysokim sezonie możliwe są jednak kolejki do autobusu ze względu na duże zainteresowanie tym środkiem transportu.

W zestawieniu nie mogło zabraknąć też drugiej magicznej laguny – Balos – i wyspy Gramvousa. To niewątpliwie jedno z najpiękniejszych miejsc na Krecie. Znajduje się na północno-zachodniej części wysypy. Wycieczki fakultatywne na Balos w to miejsce są realizowane zarówno z Heraklionu, jak i z Chani oraz Kissamos.

We wszystkich przypadkach na Lagunę Balos dotrzemy statkiem z portu w Kissamos. Podczas rejsu po bajecznej zatoce dorośli mogą podziwiać piękno kreteńskiej przyrody, a najmłodsi podróżnicy – wziąć udział w organizowanych na pokładzie animacjach.

Laguna Balos jest bardzo rozległa i – podobnie jak Elafonisi – dosyć płytka. Biały, drobny piasek łączy się tu z niebiańską, ciepłą wodą mieniącą się najróżniejszymi odcieniami niebieskiego: od błękitu i turkusu po granat.

Podróżując na Balos, należy mieć na uwadze, że nie ma tu rozbudowanej infrastruktury turystycznej. Na plaży znajduje się tylko jeden bar, dlatego dobrze jest zabrać ze sobą własny prowiant.

Miłośnicy trekkingu i pięknych górskich widoków koniecznie powinni się wybrać na wycieczkę do Wąwozu Samaria. To najdłuższy, bo liczący 18 kilometrów, wąwóz w Europie, znajdujący się w południowo-zachodniej części wyspy.

By przebyć całą trasę między malowniczymi szczytami Lefka Ori, powinniście zarezerwować sobie cały dzień. Pamiętajcie też, że po przejściu Samarii nie wraca się do punktu wyjścia.

Wejście do wąwozu znajduje się na wysokości około 1200-1250 m n.p.m. na płaskowyżu Omfalos. Wbrew pozorom, trasa jest dosyć wymagająca, bo wiedzie po ostrych kamieniach. Jeśli planujecie wycieczkę do wąwozu, warto więc zabrać ze sobą na wakacje buty trekkingowe (z pewnością przydadzą się również podczas zwiedzania innych części wyspy).

Szlak ciągnie się między innymi wzdłuż koryta rzeki Taras, a po drodze możecie odwiedzić kilka kościółków z pięknymi freskami. Droga kończy się w nadmorskiej miejscowości Agia Rumeli, skąd statkiem dotrzemy do Chora Sfakion.

Komunikacja: jeśli planujecie pobyt w Chanii, będziecie mogli dojechać autobusem firmy KTEL do Omalos, gdzie znajduje się wejście na szlak. Powrót odbywa się z innej miejscowości niż startowa. Dojazd samochodem może okazać się problematyczny. Pokonywanie trasy w drugą stronę może być ponad Wasze siły. Najbardziej polecamy wycieczkę fakultatywną Samaria, gdzie transfery są zapewnione w obie strony.

Rethymnon to miast przepełnione pięknem i zabytkami. Jednym z jego charakterystycznych zabytków jest Fortezza – twierdza wybudowana przez władających miastem Wenecjan w 1573 r. – jedno z najciekawszych miejsc nie tylko w Rethymnonie, ale i na całej Krecie. W sercu miasta Rethymno nie sposób ominąć meczetu Neratze, który ma bogatą historię sięgającą XVI wieku. Pierwotnie wzniesiony przez Wenecjan jako klasztor katolicki dedykowany Santa Marii w 1601 roku, później został zaadaptowany przez Turków na meczet w 1657 roku. Przechadzka po Rethymnonie nie może ominąć ulic Makri Steno i Nikephoros Phokas, które skrywają niesamowite weneckie domy, przypominając o dawnych czasach. Charakterystyczne weneckie latarnie uliczne dodają uroku tej atmosferze minionych wieków.

Stare Miasto zachwyca także swoimi tawernami, sklepami z rękodziełem oraz lokalnymi wyrobami, które przyciągają turystów poszukujących autentycznych doświadczeń kulturowych. Centralnym punktem jest imponujący wenecki port oraz turecka latarnia morska, które nadają temu historycznemu miejscu niepowtarzalnego uroku. Na wschód od Rethymnonu znajduje się najdłuższa plaża na Krecie o długości 12 km.

Argyroupolis to urocze miejsce na Krecie, które zachwyca swoim naturalnym pięknem i historycznym znaczeniem. Wodospady Argyroupolis położone są w górzystej części Krecie, niedaleko wsi Argyroupolis, ok. 27 kilometrów na południe od Rethymnonu. Miejsce to otoczone jest bujną roślinnością i malowniczymi górami, tworząc atmosferę spokoju i uroku. Argyroupolis ma długą historię sięgającą czasów starożytnych. Jest znane z wykorzystywania źródeł wody już od czasów antycznych przez Rzymian i Greków. W przeszłości miejsce to było również ważnym ośrodkiem rzemieślniczym i handlowym. Żyzne gleby na tym obszarze pozwalają na produkcję najwyższej jakości oliwy z oliwek oraz znakomitego wina. Obecna osada jest opisywana jako jedna z najbardziej autentycznych na Krecie. Obszar ten był zamieszkany nieprzerwanie od epoki neolitu. W okolicy osady znajdują się rzymskie grobowce wykute w skale.

Argyroupolis jest doskonałym miejscem do rozpoczęcia trekkingu. Spacerując w kierunku jeziora Kournas, będizecie mogli podziwiać spektakularne widoki na okoliczne góry i doliny oraz odkrywać urocze kretańskie krajobrazy.

Pamiętacie mitologię grecką? To właśnie tu przed laty urzędował władający Kretą Król Minos, syn Zeusa i Europy. Z tym miejscem związany jest również jeden z najbardziej znanych mitów.

Zgodnie z mitologią grecką, to właśnie w położonym w okolicach Heraklionu Pałacu w Knossos, a dokładniej pod nim, znajdował się zaprojektowany przez Dedala słynny labirynt, w którym król Minos zamknął Minotaura.

Powierzchnia pałacu w czasach jego świetności mogła imponować. Na terenie odpowiadającym 24 tys. ha rozlokowano ponad 1000 pomieszczeń. Ruiny Pałacu w Knossos zostały odkryte ponad 100 lat temu i obecnie przyciągają rzesze turystów. Polecamy całodniową wycieczkę fakultatywną do Knossos, podczas której zobaczycie również Heraklion, gdzie zwiedzicie Muzeum Archeologiczne lub kupicie pamiątki z wakacji. Jeśli nie wiecie, co przywieźć z Grecji, zapraszamy do przeczytania poradnika pt. "Pamiątki z Grecji".

Do Konossos dojedziecie bezpośrednio autobusem z Heraklionu.

Przed laty była integralną częścią Krety. Odłączyła się od niej najprawdopodobniej w wyniku trzęsienia ziemi w 1500 r. p.n.e. Najbardziej znanym punktem na wyspie jest okazała forteca – miejsce, z którego Kreteńczycy bronili się przed atakami na wschodnie wybrzeże Krety i w którym w XX wieku znajdowała się kolonia trędowatych.

Na położoną w północno-wschodniej części Krety Spinalongę dotrzemy statkiem. Wycieczki są realizowane między innymi z Heraklionu. Podczas całodniowej wyprawy nie tylko możecie zwiedzić twierdzę i poznać smutną i tajemniczą historię wyspy oraz jej mieszkańców, ale także zachwycić się pięknem zatoki Mirabello i – po powrocie na ląd –pospacerować uliczkami kolorowego miasteczka Agios Nikolaos, w którym podobno bywała sama bogini Atena.

Wycieczkę na Spinalongę możecie zorganizować "na własna rękę" wypożyczając samochód. Autem musicie dojechać do miejscowości Elounda i dopłynąć łódką z portu. Łódki kursują co ok. 30 min. Alternatywnie możecie skorzystać z transportu publicznego (KTEL) w Heraklionie dojeżdżając do Agios Nikolaos, a następnie z Agios Nicolaos przesiąść się do autobusu do Eloundy. Również możecie skorzystać z wycieczki fakultatywnej Spinalonga.

Miasto o bogatej historii i wielkim śródziemnomorskim porcie z fortecami. Heraklion jest znany z bogatej oferty muzealnej. Jako stolica Krety, jednej z najważniejszych wysp w basenie Morza Śródziemnego, posiada wiele muzeów historycznych, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów. Jednym z najbardziej znanych jest Muzeum Archeologiczne, które gromadzi zbiory związane z historią wyspy, sięgającą nawet siódmego tysiąclecia p.n.e. Główny nacisk położony jest jednak na kulturę minojską, której artefakty stanowią główną atrakcję dla zwiedzających. Spacerując uliczkami Starego Miasta, odkryjecie urokliwe zaułki, tradycyjne tawerny, kawiarnie i sklepiki z lokalnymi wyrobami rzemieślniczymi. To idealne miejsce na skosztowanie lokalnych potraw i poczucie autentycznej atmosfery kreteńskiego życia.

Komunikacja publiczna w Heraklionie: miasto podzielone jest na dwie strefy: A (śródmieście) i B (przedmieścia, sąsiednie miejscowości). Cena biletu zależy od strefy i miejsca zakupu – stacjonarne punkty sprzedaży lub u kierowcy, choć to droższa opcja.

Myrtia, położona zaledwie 16 km od Heraklionu, to urokliwa wieś, która jest znana z kilku ważnych aspektów swojej historii i kultury. To właśnie w tej wsi znajduje się dom Nikosa Kazantzakisa znanego greckiego pisarza, autora takich dzieł jak "Grek Zorba" i "Ostatnie kuszenie Chrystusa". W Myrtii można odwiedzić jego dom-muzeum, gdzie zgromadzono pamiątki związane z jego życiem i twórczością. Mimo że Myrtia jest małą wsią, to można tu znaleźć kilka tradycyjnych tawern, w których serwowane są pyszne lokalne potrawy kuchni kreteńskiej. Turyści często odwiedzają te miejsca, aby spróbować autentycznych dań z regionu.

Okolice Myrtii słyną z produkcji lokalnego wina. W okolicy znajdują się urocze winnice i plantacje winorośli, gdzie można zobaczyć proces produkcji wina oraz spróbować różnych odmian lokalnych win.

Nowoczesna stolica regionu Lassithi wyróżnia się jako jedyny punkt na Krecie, który otoczony jest taką obfitością plaż. Latem turyści zatrzymują się tu, by rozkoszować się malowniczymi widokami na zatokę Mirabello – dosłownie tłumaczone jako "Piękny Widok". Nazwa ta nadana została przez Wenecjan, którzy sami zostali oczarowani tym wyjątkowym krajobrazem. Wokół portu i jeziora Voulismeni gromadzą się turyści, którzy delektują się lokalną kuchnią w słynnych tawernach i kawiarniach. Miasto szczyci się swoim muzeum – warto odwiedzić Muzeum Folkloru – oraz wyjątkowymi deptakami, które kuszą do spacerów, zakupów pamiątek i lokalnego rzemiosła, a także do delektowania się aromatyczną kawą. Więcej o wschodniej części wyspy przeczytacie w naszym artykule pt. "Poznaj wschodnią część Krety", z którego dowiecie się, gdzie warto jeszcze pojechać.

Wyspę możemy zwiedzać na własną rękę lub powierzyć organizację wolnego czasu specjalistom, korzystając z szerokiej oferty wycieczek fakultatywnych, podczas których lepiej poznacie historię wyspy. Lokalne wycieczki bardzo często są realizowane w języku polskim. W zależności od tego, w której części Krety wypoczywacie – zachodniej czy wschodniej – zwiedzanie możemy rozpocząć z Chani lub z Heraklionu.

Kretę warto poznać również od strony kulinarnej. Smaki kreteńskie są wyjątkowe i możecie zaobserwować różnicę między kuchnią typowo grecką a kreteńską. Różnice są subtelne. Przede wszystkim na tej wyspie wykorzystuje się wiele ziół, warzyw i owoców. Więcej o kuchni kreteńskiej przeczytacie w naszym artykule pt. "Co zjeść na Krecie - jaka jest kuchnia kreteńska?".